Νεογνικός Ίκτερος και Θηλασμός
________________________________________________________
ΠΗΓΗ: http://www.lactation.gr/usefulinformationjaundicegreek
[πρόσβαση Δεκ 2019]
Για το άρθρο έχει γίνει ένα απάνθισμα από το αναλυτικότατο άρθρο της γιατρού Δρ. Βασιλικής Δανηλάτου απο την Ιστοσελίδα http://www.lactation.gr/homegreek (βρείτε υπερσύνδεσμο του συγκεκριμένου άρθου που αναφέρεται ως πηγή). Η έμφαση δίνεται περισσότερο στον θηλασμό και τη σχέση του με τον ίκτερο.
________________________________________________________
Μύθος: Ο θηλασμός πρέπει να διακόπτεται μέχρι να υποχωρήσει ο ίκτερος.
Αλήθεια: Σχεδόν ποτέ δε χρειάζεται να σταματήσει ο θηλασμός εξαιτίας του ίκτερου. Όχι μόνο δεν είναι απαραίτητο, αλλά δεν είναι και καλό για το μωρό. Η διακοπή του θηλασμού ακόμη και για μία μέρα μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρη διακοπή του θηλασμού και άλλα προβλήματα.
Γιατί τα νεογέννητα μωρά παθαίνουν συχνά ίκτερο;
Ας δούμε αρχικά τί είναι και πώς προκαλείται ο ίκτερος. Η χολερυθρίνη είναι μία χρωστική που σχηματίζεται στο σώμα μας φυσιολογικά κατά την καταστροφή των ερυθροκυττάρων του αίματος και το μεταβολισμό της αιμοσφαιρίνης που περιέχουν. Αυτή η χρωστική όταν η συγκέντρωσή της στο αίμα ξεπερνά κάποιο όριο κάνει τα νεογέννητα μωρά να φαίνονται κίτρινα. Επειδή είναι λιπο-διαλυτή (δηλαδή διαλύεται μόνο σε λίπος), το σώμα για να την αποβάλλει πρέπει να τη μετατρέψει σε υδατο-διαλυτή. Αυτή η διαδικασία γίνεται στο ήπαρ (συκώτι) και έτσι αποβάλλεται στο έντερο ενώ ένα μικρό ποσοστό επαναρροφάται φυσιολογικά και πάλι μέσα στο σώμα (εντερο-ηπατική κυκλοφορία). Η λιπο-διαλυτή χολερυθρίνη ονομάζεται και έμμεση ή ασύζευκτη ενώ η υδατο-διαλυτή της μορφή άμεση ή συνεζευγμένη.[..]
Φυσιολογικά τα νεογέννητα έχουν μεγαλύτερη μάζα ερυθροκυττάρων σε σχέση με τους ενήλικες και τα ερυθροκύτταρα τους έχουν μικρότερο χρόνο ζωής με αποτέλεσμα να δημιουργείται μεγαλύτερο φορτίο χολερυθρίνης. Ταυτόχρονα το ήπαρ (συκώτι) των νεογνών είναι σχετικά ανώριμο και δεν μπορεί να ανταπεξέλθει στο μεταβολισμό της χολερυθρίνης τις πρώτες ημέρες ζωής. Αυτοί οι παράγοντες ευθύνονται κυρίως για την εμφάνιση του φυσιολογικού νεογνικού ικτέρου. [..]
Ένας άλλος μηχανισμός που αναφέρθηκε ήδη είναι η εντερο-ηπατική κυκλοφορία. [..] Τα μωρά που δε θηλάζουν αρκετά συχνά, ή δε θηλάζουν αρκετά (όπως συμβαίνει πολύ συχνά στα μαιευτήρια όπου δίνεται λανθασμένη οδηγία για περιορισμό του θηλασμού σε 10 λεπτά ανά γεύμα και θηλασμό ανά τρίωρο) δεν κάνουν αρκετές κενώσεις με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν από ίκτερο. [..]αυτό που πραγματικά συμβαίνει είναι ότι παθαίνουν ίκτερο γιατί δεν παίρνουν αρκετό μητρικό γάλα. [..] Αν θηλάζει σωστά, ο ίκτερος θα ελαττωθεί τις επόμενες ημέρες. Δεν έχει λοιπόν νόημα να σταματούμε το θηλασμό σε αυτές τις περιπτώσεις. [..]. Το πρόβλημα δεν είναι ο θηλασμός αλλά η έλλειψη θηλασμού. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να διορθώσουμε το θηλασμό.
Όταν δεν είναι δυνατόν να διορθώσουμε τη στάση και την προσκόλληση του μωρού στο στήθος ή το ίδιο το μωρό δεν είναι ικανό να θηλάσει αποτελεσματικά, τότε είναι σημαντικό η μητέρα να ξεκινήσει να αντλεί γάλα για το μωρό της. Το πρωτόγαλα είναι εξαιρετικό καθαρκτικό και έτσι το μωρό κάνει περισσότερες κενώσεις και αποβάλλει τη χολερυθρίνη. Σπάνια χρειάζεται η χορήγηση συμπληρώματος (βρεφικού γάλατος) στο μωρό. Η διακοπή του θηλασμού σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα να διακοπεί ο θηλασμός πριν τον πρώτο μήνα ζωής.[..]
Αυτό που πρέπει να καταλάβουν πολλοί -και ακούγεται ειρωνικό να πρέπει να πειστεί κανείς ότι ο μητρικός θηλασμός αποτελεί το φυσιολογικό και φυσικό τρόπο σίτισης των βρεφών. Στα αποκλειστικά θηλάζοντα βρέφη, με καλή πρόσληψη βάρους ένα ποσοστό έχουν ίκτερο και αυτό είναι φυσιολογικό! Αντίθετα, θα πρέπει να ανησυχούμε για τα βρέφη που πίνουν συμπλήρωμα και δεν έχουν ίκτερο. Το θηλάζον βρέφος πρέπει να είναι το αναμενόμενο μοντέλο και όχι αυτό που πίνει ξένο γάλα (Dr. Newman).
Για το λόγο αυτό δε χρειάζεται να διακόπτουμε το θηλασμό για 24-48 ώρες όπως πολλοί προτείνουν για να επιβεβαιώσουμε τη διάγνωση. Μάλιστα και πάλι ο Dr. Newman με το σκωπτικό του ύφος προτείνει το εξής: Δε θα έπρεπε να ανησυχούμε για το ικτερικό βρέφος που θηλάζει αλλά αντίθετα θα έπρεπε να λέμε στη μητέρα που δε θηλάζει το παιδί της και που δεν είναι ικτερικό «Η χολερυθρίνη του παιδιού σου είναι πολύ χαμηλή. Μάλλον δεν είναι επικίνδυνο, αλλά για να είμαστε σίγουροι ότι το ξένο γάλα τη κρατά σε χαμηλά επίπεδα, θα ήθελα να θηλάσεις το παιδί σου για λίγες ημέρες, έτσι ώστε τα επίπεδα της χολερυθρίνης να αυξηθούν στο φυσιολογικό». Τι κρίμα που ποτέ δε θα συμβεί κάτι τέτοιο!